Arama Motorlarında İsminiz İndeksleniyor Mu?
Arama motorlarında isminizin indekslenmemesini talep etme , yani “unutulma hakkı” tekrar gündemde.
- İnternet sitelerinde yer alan haberlerde geçen isim ve soy isimlerin 6698 sayılı Kişisel Verilerin Korunması Kanunu kapsamında silinmesi,
- Söz konusu internet site adreslerinin indekslenmeyecek şekilde teknik tedbir alınması hususunda Kişisel Verileri Koruma Kuruluna gelen talepler bütünsel olarak “Unutulma Hakkı” çerçevesinde değerlendirilmiştir.
Unutulma Hakkı Nedir?
Birçok tanımı olmakla beraber, bireyin geçmişte hukuka uygun olarak yayılmış ve doğru nitelikteki bilgilerinin zamanın geçmesine bağlı olarak erişimden kaldırılmasını ya da gündeme getirilmemesini talep edebilmesi” olarak ifade edilebilir.
Unutulma hakkı; üstün bir kamu yararı olmadığı sürece, dijital hafızada yer alan geçmişte yaşanılan olumsuz olayların bir süre sonra unutulmasını, başkalarının bilmesini istemediği kişisel verilerin silinmesini ve yayılmasının önlemesini isteme hakkı olarak ifade edilebilir(Yargıtay Hukuk Genel Kurulu, 17.6.2015 tarihli kararı ).
Anayasa’nın 20’inci maddesinde ise konuyla ilgili olarak, (Ek fıkra: 7/5/2010-5982/2 md.) “Herkes, kendisiyle ilgili kişisel verilerin korunmasını isteme hakkına sahiptir. Bu hak; kişinin kendisiyle ilgili kişisel veriler hakkında bilgilendirilme, bu verilere erişme, bunların düzeltilmesini veya silinmesini talep etme ve amaçları doğrultusunda kullanılıp kullanılmadığını öğrenmeyi de kapsar. Kişisel veriler, ancak kanunda öngörülen hallerde veya kişinin açık rızasıyla işlenebilir. Kişisel verilerin korunmasına ilişkin esas ve usuller kanunla düzenlenir.” ifadesine yer verilmiştir.
İlgili Karar; Yapılan değerlendirme neticesinde özetle;
- “Unutulma Hakkı” bir üst kavram olarak ele alınmış,
- Anayasanın 20 nci maddesi, 6698 sayılı Kanun ve Kişisel Verilerin Silinmesi, Yok Edilmesi veya Anonim Hale Getirilmesi Hakkında Yönetmelik çerçevesinde değerlendirme yapılmış,
- Arama motorlarından kişinin kendisiyle ilgili bağlantılara ulaşılmamasını isteme talebinin indeksten çıkarılma talebi olarak görüldüğü,
- Arama motorlarının veri sorumlusu olarak kabul edildiği,
- Arama motorları tarafından gerçekleştirilen faaliyetlerin Kanunun 3 üncü maddesi kapsamında ‘kişisel veri işleme” faaliyeti olarak değerlendirildiği,
- İlgili kişilerin taleplerini öncelikle arama motorlarına iletmeleri, veri sorumlusu arama motorlarının söz konusu talepleri reddetmeleri veya başvuru sahibine cevap vermemeleri halinde ilgili kişilerce Kurula şikâyette bulunabilecekleri,
- Başvurunun şekli ve istenilecek bilgi ve belgelerin arama motorları tarafından belirleneceği,
- Doğrudan yargı yoluna başvurmalarının da mümkün bulunduğu ifade edilmiştir.
İndeksten Çıkarılma Talebine İlişkin Değerlendirmede Dikkate Alınacak Kriterler
Kurulun yapmış olduğu kararla ilgili olarak başvuruların değerlendirilmesi aşamasında dikkate alınacak kriterlere de açıklama getirilmiştir. Bu kapsamda;
- İlgili kişi kamusal yaşamda önemli bir rol oynuyor mu?
- Arama sonuçlarının öznesi bir çocuk mu?
- Bilginin içeriği doğru mu?
- Bilgiler kişinin çalışma hayatı ile mi ilgili?
- Arama sonuçlarında yer alan bilgi ilgili kişi hakkında hakaret, onur kırıcı, iftira niteliği taşıyor mu?
- Arama sonuçlarında yer alan bilgi özel nitelikli kişisel veri niteliği taşıyor mu?
- Arama sonuçlarında ulaşılan bilgi güncel mi?
- Arama sonucunda ulaşılan bilgi kişi hakkında önyargıya sebep oluyor mu?
- Arama sonucunda yer alan bilgi kişi açısından bir risk doğuruyor mu?
- Bilgi kişinin kendisi tarafından mı yayımlandı?
- Orijinal içerik gazetecilik faaliyeti kapsamında işlenen verileri mi kapsıyor?
- İlgili kişiye ilişkin bilgilerin yayımlanmasında yasal bir zorunluluk var mı?
- İlgili kişiye ilişkin bilgi ceza gerektiren bir suçla mı ilgili?
Kurula gelen talepler “Kişisel verilerin işlenmesi neden bu kadar hassas?” sorusunu akıllara getiriyor. Önümüzdeki dönemde bu tür şikayet başvurularının artacağı öngörülmekle birlikte, veri sorumlusu sıfatına haiz arama motorlarının ne tür tedbirler alacağı merak konusu.
